kort verhaal
Eleonora
Door Evy van Hoof | beeld: Lieve van der ZaanVolgens de hoofdpersoon in dit korte verhaal van Evy van Hoof zou bij elke gebeurtenis een eigen tijdstip op de dag moeten horen. De komst van brieven die niet aan hem zijn geadresseerd verstoren dan ook zijn dagelijkse rituelen. Op een dag besluit hij een van de brieven te lezen, waarna zijn leven steeds meer zal veranderen.
Zacht geklepper en een nauwelijks hoorbare plof op de deurmat. Het adres klopt, maar de naam L.J. Strauss verschilt nog altijd evenveel letters van de mijne. Hoewel de tijd tussen de bezorgingen niet consistent is, kan ik met zekerheid zeggen dat het er steeds meer worden. Het zijn er nu zelfs meerdere per dag. Ik hield de brieven eerst apart in een schoenendoos, in de hoop dat de heer Strauss, vermoedelijk de vorige bewoner, ze zou komen ophalen. Twee weken geleden was de doos vol, en sindsdien ben ik ze in de papierbak blijven gooien. Op donderdagen wordt het papier opgehaald. Op dinsdagen moet ik kracht zetten om de deksel dicht te krijgen.
Hij ontvangt nooit rekeningen. Nooit folders of kranten, of brieven van de gemeente: die zijn slechts voor mij. De enveloppen zijn altijd met de hand beschreven, in steeds verschillende handschriften. Er is ook geen samenhang tussen de soorten postzegels, hoewel er altijd mooie illustraties opstaan: bloemen, vlinders of bekende Nederlandse schilderijen, het soort postzegels dat verzamelaars van de envelop proberen los te weken. Het hekje van de voortuin staat permanent open om de bezorgers naar binnen en buiten te kunnen laten lopen. Het klepperen van de brievenbus is onderdeel van het huis geworden, zoals het net te hard tikken van de verwarming, de draaiende wasmachine die bij het centrifugeren klinkt als een opstijgend vliegtuig, of het zonder enige aanleiding snerpend piepen van de rookmelder.
Het is nooit in me opgekomen een van de brieven te openen. Ik houd niet van onderbrekingen in het dagelijks ritme. Elke avond eet ik aardappelen, vlees en groenten. Het vlees dat die week in de aanbieding is, de aardappelen gekookt en groenten uit een potje uit de voorraadkast. Behalve op donderdagen, dan staat er champignonsoep op tafel. Wanneer ik ’s middags de deur uit ga voor een wandeling, hoeven de buren niet op de klok te kijken om te weten dat het stipt vier uur is. Zoals bij elke spatel en opscheplepel een eigen plekje in de keukenlade hoort, zo zou ook bij elke gebeurtenis een eigen tijdstip op de dag moeten horen.
Vandaag is de eerste dag dat ik nog een andere reden voor mijn ergernis kan aanwijzen. Een abstract gevoel krijgt steeds meer een vaste vorm, alhoewel ik het nog niet precies kan identificeren. Teleurstelling, jaloezie, wellicht een combinatie. Alles is vandaag niets anders dan andere dagen, het verschil zit in mij. De tweede eetkamerstoel lijkt leger, het hoofdkussen naast het mijne, nog perfect in vorm, extra onbeslapen en bewust weggedrukte gedachten dringen meer naar de voorgrond dan andere dagen. Door de dunne muren kan ik het gelach en gegil van de kinderen van de buren horen. Een moeder die roept. Daarna is het weer stil. Niemand om naar te luisteren, maar ook niemand om een oordeel over me te vellen. Ik wil woorden, zinnen en verhalen horen, ook als die slechts voor het huis bedoeld zijn en niet voor de bewoner. Voor het eerst bevat de post een ansichtkaart, zonder een envelop die een barrière vormt tussen mij en de inhoud.
Levi,
Herinner je je nog hoe we elkaar vroeger in de schoolvakanties ansichtkaarten stuurden van onze vakantieadressen in Frankrijk? Ik ben vandaag voor het eerst weer terug in hetzelfde vakantiehuisje, en het leek me gepast de traditie na zo veel jaren voort te zetten, of misschien zocht ik slechts een excuus je weer te kunnen schrijven.
Eleonora
Sinds die ansichtkaart ben ik begonnen met het openen van de brieven. Het is een vooruitzicht voor aan het einde van de dag geworden, een routine die me een vorm van gezelschap biedt. Elke avond na het journaal, maar voor ik naar de papierbak loop, mag ik er van mezelf één uitkiezen. Mijn inbreuk op het privéleven van L.J Strauss is een eerlijke ruil voor zijn inbreuk op mijn rust. Elke avond een brief lezen is voor mij net zo gewoon als een aflevering van een serie te kijken, of een hoofdstuk van een boek lezen. Voor even ben ik er niet, maar is er slechts L.J. Strauss. De L.J. Strauss die elke dag handgeschreven brieven, ansichtkaarten en uitnodigingen ontvangt, en hoewel hij nooit antwoordt, blijven al zijn vrienden hem schrijven, zo graag willen ze hem spreken. We sluiten goed op elkaar aan: ik luister met alle genoegen, ook al kan ik niets terugzeggen.
Op maandag 22 november wordt er voor het eerst een pakket afgeleverd. ‘Voor de heer Strauss,’ zegt de bezorger. Voordat ik iets terug kan zeggen heeft hij zich weer teruggewurmd in de stoel van het bestelbusje en scheurt hij de hoek om. Op de kartonnen doos staat ‘Eet smakelijk’ in meerdere Europese talen, en op de voorkant staat een logo dat ik herken van televisie. In de doos bevinden zich verschillende onherkenbare groenten, biefstuk, saus en kruiden, en bovenop ligt een kopie van een recept. En daarmee werd maandag 22 november de eerste maandag waarop de keuken niet naar krieltjes, rodekool en tartaar ruikt, maar naar chateaubriand en warme groentekrans met bearnaisesaus. Maandag 29 november geurt het naar zalmrollade met groene asperges en maandag 6 december staat er sterravioli met truffel en spinazie op tafel.
Veel brieven zijn van vrouwen. Of er een vriendin of misschien zelfs een echtgenote bij zit, kan ik niet met zekerheid zeggen, al waren sommigen wel erg vriendelijk. Larissa stuurt de mooiste handgemaakte kaarten, maar maakt te veel spel- en grammaticafouten. Julia heeft humor, maar kan eigenlijk alleen over anderen schrijven. De brieven waar ik het meest naar uitkijk zijn die van Eleonora. Eleonora en ik delen dezelfde interesses: ze speelt viool, houdt van korte verhalen van Japanse schrijvers en op zaterdagen loopt ze het liefst in de vroege ochtend door het bos, voordat de kinderen en de golden retrievers komen. Graag zou ik een van die zaterdagen met haar willen doorbrengen. Ik zou haar mening vragen over de vele jazzreferenties in Murakami, en haar vioolspel begeleiden op de piano. Ik hoop altijd dat ze op het idee zou komen een foto van zichzelf bij te sluiten, maar buiten de brief is de envelop altijd leeg.
Uitnodigingen zijn niet ongewoonlijk. Het zijn korte kaartjes met de vraag of ik weer eens een samen een fles wijn wil delen, we hebben elkaar immers zolang niet meer gezien, niet meer sinds de reünie van de universiteit. Kan ik me nog herinneren hoeveel we altijd na wedstrijden van de roeivereniging gefeest hadden, zelfs toen we steeds verloren? Of ik weer eens zin had een weekend weg te gaan naar de Duitse Ardennen, of dat ik maar een belletje moest doen wanneer ik weer wil poolen met ‘de gewoonlijke groep’, alhoewel telefoonnummers of locaties er nooit bij staan. Tot nu. Het dikke glanzende papier is crèmewit, zoals een uitnodiging voor een trouwerij, en de tekst is in glimmende gouden letters gedrukt.
Aan de geachte heer L.J. Strauss,
Vrijdagavond 14 januari 2022 21:30 vindt onze reünie plaats. Wij en vele anderen hopen en rekenen op uw aanwezigheid.
Onderaan staat voor het eerst een adres: een theater hier niet ver vandaan. In de opeenvolgende dagen refereren veel brieven van mijn vrienden aan het evenement, ook al was het nog weken ver weg. Zelfs mensen van wie ik nooit eerder iets had gelezen bevinden zich tussen de post, en ieder van hen kijkt ernaar uit me weer te zien. Eleonora vertelt me dat ze een donkerrode, satijnen jurk met een open rug heeft gekozen, en voordat ik me kan realiseren dat ik nog steeds niet L.J. Strauss ben, heeft mijn hoofd zich al gevuld met het verlangen om haar erin te zien.
De keuken heeft zich vandaag gevuld met het gemengde aroma dat van de pot gestoofd lamsvlees af komt en de geur van ‘citrusvruchten en denneboomhout’ van de sterke cologne die ik anderhalve week geleden als geschenk in een pakket heb gevonden. Het is laat, de bezorgtijden zijn voorbij, en dit is de eerste dag dat de brievenbus niet geklepperd heeft, en de deurbel niet gerinkeld heeft door de vingertoppen van pakketbezorgers. Na de uitnodiging was de stroom post enorm, maar nu is de hoeveelheid aanzienlijk afgenomen. Mijn vrienden die nog schrijven doen dat steeds vaker met een geïrriteerde of teleurgestelde ondertoon. Ze vragen me steeds vaker waar mijn antwoord blijft. Eleonora vertelt me steeds minder over de muziek die ze de laatste tijd speelt en over de merkwaardigheden tijdens haar wandelingen, en zelfs toen de nieuwe verhalenbundel van Murakami uitkwam, had ze er niets over te schrijven.
Donderdagochtend gaat de papierbak moeiteloos dicht. De klap op het harde plastic wanneer ik het deksel laat vallen doet me schrikken. Post die ik eigenlijk al had weggegooid heb ik er ondertussen uitgehaald. Eleonora’s brieven heb ik apart gelegd van de rest, in de schoenendoos die eerder nog op de vensterbank bij de voordeur stond. Soms blader ik door de ansichtkaarten heen, ik kijk naar de op elkaar lijkende landschappen en uitzichten op steden. Ik controleer of er toch nergens een achternaam bijstaat, een adres, iets waarmee ik ze op het internet zou kunnen vinden. Niets. Ik ken de teksten op de kaarten inmiddels uit mijn hoofd, alsof het flashcards zijn waarmee ik mezelf elke dag heb overhoord.
Na nog vijf dagen van stilte staat er een bezorger voor de deur. In een witte doos bevindt zich een pak met een stropdas. De das is donkerrood. Als de jurk van Eleonora. Veel geef ik niet om kleding, maar de stof heeft een aangenaam gevoel in mijn handen. Ik vraag me af hoe ze mijn maat wisten. Zíjn maat wisten. Het pak is voor hem, maar het past míj. De sterke stof en dure cologne geven me een zelfverzekerd gevoel.
Het contrast van de koude buitenlucht en de warme radiatorstroom die ik voel wanneer de automatische schuifdeuren opengaan lijkt als een lieve ontvangst. Het interieur is modern, waardoor het extra afsteekt tegen de ouderwetse buitenkant. Er wordt geïmproviseerd op een vleugel in de hoek, waardoor je alleen het ongemakkelijk schuifelen van voeten opmerkt als je naar de vloer kijkt. Afgezien van de receptioniste en pianiste kan ik slechts een aantal mannen zien, allemaal in pak. Ze staan apart van elkaar, ze hebben hun handen in hun zakken, kijken naar de grond of zoeken juist met hun ogen de hal af, maar voorzichtig genoeg om met niemand oogcontact te maken. ‘Strauss,’ zeg ik tegen de receptioniste aan het einde van de ontvangstruimte, en ik laat haar de uitnodiging zien. Ze twijfelt niet, glimlacht en zegt me vriendelijk door te lopen naar de deuren achter haar.
Alle rode stoelen zijn leeg en een groot projectiescherm is uitgerold. In het midden van het podium staat een tafel met twee houten stapelstoelen. Met de rug naar me toe zit een jongedame met kort zwart haar, waardoor haar open rug extra goed zichtbaar is. Haar donkerrode jurk bedekt de poten van de stoel volledig. Dezelfde tint rood als mijn das. Ik loop om haar heen naar de andere kant van de tafel om haar gezicht te kunnen zien. Ze is niet hoe ik me had voorgesteld. In mijn fantasie had ze lang, steil, roodbruin haar gehad en sproeten op de bovenkant van haar wangen die doorlopen tot over de brug van haar neus. Ik realiseer me nu pas dat ik haar had ingebeeld als mijn favoriete actrice. Niettemin is ze nog steeds erg mooi, misschien nog mooier. Zij is de eerste die iets zegt. Kalm, maar toch intimiderend.
‘Ga vooral zitten. Mijn naam is Eleonora, maar je kent mij al.’ Ze blijft me aankijken, alsof ze een bevestiging verwacht om de ongemakkelijke stilte te verbreken.
‘Van de ochtendwandelingen, korte verhalen en klassieke muziek?’
‘Voor jou.’
‘Voor mij?’
Op het scherm is een livestream te zien van de foyer. Het valt me nu pas op dat iedereen de rode stropdas draagt.
Ze legt een visitekaartje voor me neer. ‘Eleonora. Alleen samen.’
Op het scherm verschijnt een tabel. ‘Als u voor het bronzen pakket kiest, voor slechts zeven tientjes per maand, ontvangt u drie keer per week een gepersonaliseerde brief of ansichtkaart. Voor het zilveren abonnement kunnen we u daarnaast maaltijddozen en gemiste telefoontjes, inclusief voicemailberichten, bieden, en onthouden we uw verjaardag, voor maar vijftig euro meer. Voor de gouden optie bieden we u hiernaast ook cadeautjes, dagelijkse brieven en kunt u op één brief per week naar keuze antwoorden, waar u ook weer een respons op zult ontvangen, met een klein prijskaartje van slechts tweehonderdvijftig euro. Voor onze platina subscriptie, die wij onze cliënten het meest aanraden, heeft u dit alles, naast een jaarlijks etentje én ongelimiteerd wederzijds schriftelijk contact met uw gepersonaliseerde Eleonora. Alles voor de lage prijs van slechts driehonderdnegenennegentig euro per maand. Een klein bedrag als u zich bedenkt dat vriendschap en liefde door sommigen als onbetaalbaar worden beschouwd.´
Zacht geklepper en een nauwelijks hoorbare plof op de deurmat. Het handgeschreven adres klopt, en ook de naam. Het is vier uur geweest, maar de buren hebben me nog niet gezien. Terwijl de boeuf bourguignon staat te pruttelen, open ik voorzichtig de envelop. Het papier is bespoten met mijn favoriete geur van lavendel, en tot mijn geluk kan ik de naam onderaan de brief al lezen.
Over de auteur
Evy van Hoof (2002) schrijft zowel proza als spoken word. Momenteel werkt ze aan haar eerste podcast bij Schouwburg Concertzaal Tilburg. Eerder trad ze op bij onder andere Mensen Zeggen Dingen, Theaterfestival Boulevard en won ze Kunstbende Noord- Brabant in 2017, 2019 en behaalde ze de derde prijs in 2021.
Over de illustrator
Lieve van der Zaan is een student aan de Willem de Kooning Academie in Rotterdam. Haar werk is een mix van spontane lijnen en texturen om unieke karakters en werelden te creëren. Naast haar werk als illustrator voor een indie-gamebedrijf, werkt ze graag aan haar eigen illustraties als freelance illustrator. Zie instagram.com/lievezz.
Lees meer uit de categorie kort verhaal
De Toerist: Met het hoofd naar beneden
Door Pieter Drift‘Espresso drinken of bungeejumpen?’ Giulia kijkt me aan met een klein glimlachje terwijl ze een slokje van haar wijn neemt. ‘Espresso natuurlijk.’ ‘Dat is jammer,’ zegt ze. ‘Vandaag gaan we bungeejumpen.’ ‘Jij misschien.’ Ik sta op, leg wat geld op het tafeltje en loop weg. Ze schreeuwt me na. ‘Dat kun je niet maken. Je […]