Illuster: Riq Etiq
Door Martien Bos | beeld: Riq EtiqDe literaire bijdrages op De Optimist worden jarenlang vergezeld door beeld dat speciaal hiervoor wordt gemaakt door illustratoren met uiteenlopende stijlen en achtergronden. Los van de korte biografie die we plaatsen, weet de lezer niet zo veel over deze mensen. En dat is zonde. Daarom is er de rubriek ‘Illuster’, waarin we onze illustratoren uitgebreid aan het woord laten over hun werk. Vandaag: Riq Etiq.
Kun je ons wat meer over jezelf vertellen: waar woon je, hoe slijt je je dagen, et cetera?
Ik woon aan de rand van Rotterdam. Er is hier een fijne balans tussen de drukte van de stad en de rust van de groene omgeving. Hier kan ik veel kanten op. In het weekend trek ik er graag met vrienden opuit om ergens een muurschildering te maken. En als ik niet werk aan een illustratie, dan creëer ik wel iets anders. Muziek bijvoorbeeld. Tussen projecten door werk ik aan het maken van nummers. Voorlopig zijn dit persoonlijke, rauwe demo’s, maar als de mogelijkheid zich voordoet dan breng ik het graag naar buiten. Ik heb altijd wel muziek opstaan, tijdens het illustreren en onderweg naar mijn bijbaantje in de keuken. Ook nu, tijdens dit interview: Gary Numan met Dead Son Rising. Het luisteren van muziek brengt mij in bepaalde sferen die mijn illustraties kunnen beïnvloeden en daarnaast moedigt het me aan om zelf muziek te maken.
Studeer je nog of ben je al aan het werk als illustrator?
Momenteel zit ik in het laatste jaar van de Willem de Kooning Academie. Ik werk nu aan mijn afstudeerproject, daarom neem ik even geen opdrachten aan. De recentste opdracht die ik heb gehad was het restylen van de identiteit van een spelotheek. Het is mooi om te zien dat mijn illustraties worden toegepast op verschillende manieren. Vroeger op de basisschool tekende ik monsters en fantasiewerelden in de schriften die bedoeld waren voor rekensommen of werkwoorden. Ik werd vaak op mijn vingers getikt als ik weer eens aan het tekenen was. Het was een logische keuze om een creatieve opleiding te volgen. Op het Grafisch Lyceum Rotterdam heb ik de basis van Illustrator en Photoshop geleerd. Op de Willem de Kooning Academie heb ik me verder ontwikkeld. Daarnaast was ik buiten school bezig met graffiti. Zo heb ik leren werken met spuitbussen. De combinatie van digitale en analoge ervaring heeft mijn werkveld vergroot en mijn stijl beïnvloed. Al stond ik daar toen niet bij stil.
Je maakt digitale tekeningen en spuit soortgelijke tekeningen op muren. Hoe krijg je je stijl vertaald van klein naar (enorm) groot?
Als ik met wat vrienden een muurschildering ga maken bespreken we meestal een thema. Dat kan werkelijk van alles zijn. Ik maak dan een dag van tevoren schetsen op papier. Ik stop graag elementen in de schets die mijn visie op de maatschappij uitbeelden. Het kan ook zijn dat ik ter plekke een schets maak of zelfs vanuit mijn hoofd werk. Het fijne aan zulke dagen is dat ik methodes ontdek die ik meeneem in mijn artistieke ontwikkeling. Zo blijf ik werken aan mijn visuele identiteit. Dat is ook hoe ik stijlvast kan blijven. Het is echt een kwestie van ervaring, geduld, techniek, tijd en ontwikkeling. Hetzelfde geldt eigenlijk ook voor mijn digitale werk. Ik zit momenteel in een fase waarin ik strakke lijnen minder belangrijk vind dan eerst. Wat ik vooral belangrijk vind is dat het werk mijn visie op de inhoud weergeeft. Als rauwe lijnen daar beter bij passen dan strakke, dan gebruik ik die.
Op de tekening die we gebruikten bij het gedicht van Benjamin De Roover knallen de kleuren van het scherm. Sommigen zullen zeggen dat ze té fel zijn, of misschien wel vloeken met elkaar. Hoe kies je je kleuren?
Ik probeer genoeg kleuren te gebruiken die nodig zijn om de context van de illustratie over te brengen. Ik kijk daarbij gericht naar het onderwerp en de omgeving waar de illustratie terechtkomt. In de tekening bij het gedicht van Benjamin probeerde ik je als kijker een psychedelische en visuele trip te bezorgen waarin je de controle over je zintuigen verliest. Kleuren en vormen worden tijdens een trip intenser ervaren dan normaal. Om erachter te komen of iets werkt zoals ik het in gedachten heb, moet ik vooral veel proberen.
Je bent duidelijk een liefhebber van de zware lijn. Probeer je daar iets specifieks mee uit te drukken, zit daar een persoonlijk verhaal achter?
Graffiti heeft een grote invloed op mijn visuele ontwikkeling. Bij graffiti vind ik het belangrijk dat een piece opvalt. Het gebruik van zware en vaak zwarte lijnen draagt daaraan bij. Hoe dikker de lijn en hoe groter het piece, hoe opvallender hij is en hoe beter hij wordt gezien. Zulke lijnen komen ook vaak terug in mijn illustraties. De laatste paar projecten wijken daar overigens van af. Ik experimenteer de laatste tijd met rauwe lijn- en kleurvoering, zoals in de serie werken die ik heb gemaakt voor een expositie in het Paardcafé in Den Haag. Die werken zijn een reactie op de kindertekeningen die regelmatig een rol hebben in horrorfilms. Om een naïef gevoel te creëren heb ik gewerkt met krijt. Ik had onderzoek gedaan naar mensonterend gedrag. Mijn onderzoek bracht mij bij martelingen en verschillende methodes om te martelen. De naïeve tekenstijl plus de lugubere onderwerpen geven de illustraties kracht. Daar is niet altijd een zware lijn voor nodig.
Zijn er concrete zaken waar je je inspiratie vandaan haalt? Mij viel op dat je veelal mensen in hun omgeving tekent.
Ik kan inspiratie halen uit alles wat ik beleef, maar ik denk dat ik daar geen uitzondering in ben. Een concreet voorbeeld van een inspiratiebron is zoals gezegd muziek. Ook maak ik graag werk over sociale onderwerpen. Een voorbeeld daarvan is het stripverhaal dat ik heb gemaakt over twee dakloze broers. De broers Hugo en Alex spelen gitaar in het openbaar vervoer. Op die manier verdienen ze een beetje geld en kunnen ze hun verslaving onderhouden. Nadat ik Hugo en Alex heb ontmoet ben ik een dag met ze op stap geweest om met eigen ogen te zien hoe ze omgaan met bepaalde situaties. Dit varieerde van een zoektocht naar achtergelaten ov-chipkaarten tot het in stand houden van hun verslaving. Ook komen hun paranoia en persoonlijke verhalen die ze delen met passagiers in mijn stripverhaal aan bod. Ondanks alles blijven de twee altijd positief en op zoek naar het geluk. Het stripverhaal is een realistische weergave van mijn ervaring. Ik wilde in beeld brengen hoe de mens aan de rand van de samenleving leeft. Dat inspireert mij.
Kun je iets vertellen over waar je nu aan werkt?
Ik zit op het moment midden in mijn afstudeerproject. Dit project gaat over de reis die mijn vriendin en ik gaan maken nadat ik ben afgestudeerd. Ik doe onderzoek naar succesvolle crowdfundings. Het doel is om een crowdfunding op te zetten en mensen enthousiast te maken over onze reis, die veel meer is dan een roadtrip. Het is een state of mind die we willen overdragen door middel van muurschilderingen en het verkopen van illustraties op alle mogelijke manieren. Met het oog op de crowdfunding ga ik een filmpje maken waarin ik uitleg wat ons plan is. Ik experimenteer nu met korte animaties. Ik heb eerder al experimentele animatiefilmpjes gemaakt, dus ik heb enigszins ervaring. Een voorbeeld daarvan is een animatie over de identiteit die je kiest door de kleding die je draagt. Het is een maatschappijkritisch filmpje waarin ik het systeem van trends binnen de modewereld uitleg. Ik stelde me daarbij de vraag: hoe kan het dat iemand die niet naar bands als Iron Maiden of Metallica luistert wel kleding van deze bands draagt?
Kritiek op de maatschappij is ook de aanleiding voor onze reis. We hebben heel ons leven te maken met bureaucratie en dat zijn we zat. Als kind worden we op school klaargestoomd om te kunnen functioneren in deze maatschappij. We moeten binnen de lijntjes werken en ons houden aan de verwachte normen en waarden. Maar wie bepaalt wat goed en fout is? Hier kan je alleen zelf achter komen, als je maar eigenwijs genoeg bent. Wij hebben de behoefte die vrijheid te ervaren. We pakken de kans om te ontsnappen aan reglementen, wachtlijsten, procedures, wetten en regels. We laten alles achter ons en kiezen voor een alternatieve levensstijl. Het plan is om door Europa te reizen. We hebben dit project de ‘Kuur tegen de norm’ genoemd.
Ik wil onderweg aan opdrachten werken en we doen verslag van onze reis om mensen andere inzichten te geven en mogelijk te inspireren. Op deze manier bezoeken we elke stad die wat te bieden heeft. Hoe lang we erover gaan doen staat niet vast. Dat kan zijn totdat we geen geld meer hebben, maar wie weet vinden we ergens een plek waar we willen blijven.
[Update 12 januari 2018: de crowdfundingsactie is gestart!]
Zie meer van Riq Etiq op riqetiq.nl en www.behance.net/riq.
Over de auteur
Martien Bos is redacteur bij De Optimist en essayplatform De Nieuwe Garde. Hij publiceerde verhalen in diverse tijdschriften en illustreerde voor media als De Optimist, NRC Handelsblad, VPRO, De Standaard, uitgeverij Boom en Athenaeum–Polak & Van Gennep.
Over de illustrator
Riqetiq maakt gestileerde en cryptische, maar toch herkenbare illustraties. Zijn surrealistische eilanden en abstracte werelden, geïnspireerd op eigen ervaringen, lijken veel op de werelden die hij als kind maakte met Lego. Zijn werk wordt bepaald door snelle vormen en lijnen en is werpt een kritische blik op de maatschappelijke moraal. riqetiq.nl
Lees meer van Martien Bos
Illuster: Bob Mollema
Door Martien BosDe literaire bijdragen op De Optimist worden al jarenlang vergezeld door beeld dat speciaal wordt gemaakt door illustratoren met uiteenlopende stijlen en achtergronden. Los van de korte biografie die we plaatsen, weet de lezer niet zo veel over deze mensen. En dat is zonde. Daarom is er de rubriek ‘Illuster’, waarin we onze illustratoren uitgebreid […]
Lees meer uit de categorie beeld interview
De innerlijke tuin
Door Martien BosRoos Vink is een kunstenares en muzikante uit Groningen. Ze groeide op in Emmen en studeerde aan de Groningse kunstacademie Minerva, waar ze zich specialiseerde in illustratie. Hoe kwam je op het idee om ‘De innerlijke tuin’ te maken?Er was geen directe aanleiding voor dit werk. Vaak ontstaan mijn werken uit een thema dat al lang in me borrelt of word […]