essay

Verandering van spijs

Door Mahlee Plekker
16 februari 2014

De Optimist zou de Optimist niet zijn als er niet ook aan de themamaand eten een seksueel randje zou zitten. Het waren niet culinaire hoogstandjes, serieuze recensies, sterrenrestaurants of tv koks die tijdens het redactieberaad als eerst opkwamen, maar de vermeende sekslust die bepaalde etenswaren zou opwekken. Afrodisiaca, het woord is wonderbaarlijk genoeg niet te vinden in de Nederlandse Van Dale, wordt door de Oxford English Dictionary omschreven als: ‘a substance that increases sexual desire’. En wie houdt daar niet van? De lijst op internet is schier oneindig. Met een fles wijn naast me en een stuk pure chocolade in de hand ging ik op onderzoek uit.

Van oudsher heeft de mensheid haar toevlucht gezocht in goedjes, trucjes en magische handelingen om de begeerte en vruchtbaarheid te stimuleren. Voedsel kan lustopwekkend zijn door de vorm van het etenswaar, maar het eten kan ook stoffen bevatten die bevorderlijk zouden zijn voor een wilde nacht. Sommigen hebben dus een wetenschappelijke grondslag, anderen werken door de kracht der verbeelding. Eten gaat om smaken, texturen en kleuren die samen een creatieve compositie vormen. Van eten geniet je met al je zintuigen. Het is dus niet zo vreemd dat voedsel erotiserend kan werken.
Naamgever van de afrodisiaca is de Griekse godin Afrodite. Volgens de Griekse theogonie werd Afrodite geboren nadat de god Cronus de genitaliën van Uranus afsneed en in de zee smeet. Afrodite rees hierna op vanuit het zeeschuim (aphros). De meeste afrodisiaca werken niet zo rigoureus, hoewel de suggestie wordt gewerkt dat men door het eten van een vitaal orgaan van een ander leven wezen zijn seksuele kracht kan verwerven, denk bijvoorbeeld aan stierenballen.

birth-of-aphrodite-pompeiian-wall-painting
De geboorte van Afrodite volgens een muurschildering in Pompeï, ca. 100 v.C. 

“Men ging zo ver in de speurtocht naar versterking van het tere mannelijke lid en de genezing van de onwilligheid van lusteloze vrouwen, dat men zelfs kakkerlakkengruis slikte”, lees ik in Isabel Allende’s Aphrodite. Ook een oud Engels recept wekt een vrij wanhopige indruk: om een man te strikken kneedt de vrouw meel, water, boter en speeksel tot een deeg en neemt het tussen haar benen om het de vorm en smaak van haar intieme delen aan te laten nemen. Hierna bakt ze het brood en biedt ze het aan haar ‘object van verlangen’ aan. Toevoeging van menstruatiebloed en gisting bij maanlicht in de oogholte van een doodhoofd versterkt het effect. Hoe iemand op deze manier liefde vindt, of hoe iemand die eerst bezig is met het vermalen van kakkerlakken daarna überhaupt nog tot seks in staat is, vraag ik me af. Toch zijn er aantrekkelijkere opties die wel het proberen waard zijn.

Liefde gaat door de maag
Weinig mannelijke eigenschappen zijn erotischer dan culinaire kennis, daar is geen afrodisiacum voor nodig. Mannen met verstand van eten dwingen een zeker respect af. Het is niet voor niets dat topkoks, zelfs als ze arrogant, vettig of obese zijn, vaak een mooie vrouw aan hun zijde hebben. Een man die zich met flair tussen de pannen beweegt en met een paar nonchalante snijbewegingen simpele ingrediënten omtovert tot een heerlijk gerecht, zorgt bij veel vrouwen voor knikkende knieën. Een man die kookt is sexy. Onderstaande afrodisiaca helpen hem mogelijk bij het samenstellen van een perfecte maaltijd:

Amuse
Aan oesters wordt waarschijnlijk het vaakst gedacht als afrodisiacum. Behalve dat de vorm associaties met de vagina oproept, bevatten oesters ook veel zink, waardoor ze libidoverhogend werken en de productie van sperma verbeteren. Ultieme rokkenjager Casanova noemde oesters “Een prikkel voor de geest, de zinnen en de liefde.” Hij at er naar het schijnt wel vijftig per dag om zijn spermaproductie te verhogen. Een perfect liefdesdiner zou dus vooraf moeten worden gegaan door een glas champagne met een plateau oesters als amuse. Daarnaast spoelen de eerste glazen champagne gelijk de initiële verlegenheid weg.

Voorgerecht
Een romige selderijsoep zou een mooi begin van een erotische maaltijd zijn, aldus Madame de Pompadour. Als bekendste maîtresse van koning Lodewijk XV was zij een expert op het gebied van afrodisiaca. Ze zou hem zelfs per ongeluk vergiftigd hebben door hem te sterke opwekkende middelen toe te dienen. Ook kaviaar zou mogen voorkomen in het voorgerecht: kaviaar zou het libido een flinke oppepper geven, mede door de onomstotelijke functie in het voortplantingsproces.

Hoofdgerecht
Al in de 17e eeuw werd er melding gemaakt van de lustopwekkende eigenschappen van asperges, en niet alleen vanwege de vorm. Asperges bevatten naast kalium, vitamine B6, A en C ook thiamine en foliumzuur; dit laatste verhoogt de productie van histamine wat voor zowel mannen als vrouwen nodig is om een orgasme te bereiken. Asperges zouden een mooie groente zijn in het hoofdgerecht van ons lustopwekkende diner. Het nadeel van asperges is alleen wel dat ze sperma een vieze smaak geven.
Een alternatief is de artisjok. Artisjokken werden door kooplieden in Parijs aangeprezen vanwege de vermeende ‘verwarming van de edele delen.’ Daarnaast zorgen artisjokken net als asperges dat chronische vermoeidheid als sneeuw voor de zon kan verdwijnen. De negentiende eeuwse Engelse consul, avonturier en schrijver Richard Francis Burton, bekend om onder andere zijn vertalingen van Duizend en een nacht en de Kamasutra, ook niet de meest puriteinse geschriften, begon een van zijn teksten over wereldlijke afrodisiaca met het simpele advies “goede wijn, veel verse groenten en bonen” te eten. Bonen bevatten veel fosfor en werken daarom net als zeevruchten stimulerend, hoewel de meeste stellen niet graag samen in bed kruipen na het nuttigen van een bonenschotel.
Gezien Afrodite’s geboorte uit het schuim van de golven geldt bijna alles wat uit de zee afkomstig is als afrodisiacum. Kreeft als hoofdgerecht dus: kreeftenvlees bevat stoffen die de seksuele energie stimuleren. Paling, fazant of wild mogen trouwens ook. Het doden van wild tijdens de jacht wordt vergeleken met het in bezit nemen van de kracht en viriliteit van het beest. Gevogelte geldt als milder afrodisiacum, in de Middeleeuwen meer geschikt voor dames, terwijl voor de heren ‘stoere dieren’ als everzwijn op het menu stonden.
Hoe dan ook moet er in het hoofdgerecht ergens truffel gebruikt worden. Truffels bevatten net als oesters veel proteïnen en werken daarom lustopwekkend. Een oud Frans gezegde waarschuwt: “Wie een deugdzaam leven wil leiden, onthoudt zich beter van truffels.”
Dat ook knoflook een afrodisiacum is, ligt minder voor de hand, maar knoflook bevat allicine, een stof die ervoor zorgt dat je bloed sneller gaat stromen. Basilicum verstevigt en verlengt bij regelmatig gebruik de erectie, kerrie werkt verwarmend door de mix van hete kruiden, en nootmuskaat werkt naast hallucinerend ook stimulerend. In sommige delen van de Arabische wereld schijnt het kauwen op een hele nootmuskaat aangeraden te worden om de potentie te verhogen. Zoethout en munt wordt vrouwen aangeraden. Een glaasje verse muntthee is dus niet geschikt om de gemoederen te bedaren; integendeel.

Dessert
Een dessert kan zowel zoet als hartig zijn. Aardbeien en chocolade zijn een geijkte combinatie, maar ook vijgen en chocolade werken goed samen. Vijgen worden vooral als afrodisiacum gezien door hun vorm -een opengesneden vijg wordt van oudsher vergeleken met het vrouwelijke geslachtsdeel- en de oude Grieken associeerden de vijg met liefde en vruchtbaarheid. Het waren ook vijgenbladeren waarmee Adam en Eva in het Paradijs hun geslachtsdelen bedekten.
Honing lijkt onschuldig, maar is ook in meerdere opzichten een afrodisiacum. Honing bevat namelijk borium, een mineraal dat verantwoordelijk is voor een beter gebruik van het vrouwelijke hormoon oestrogeen. Daarnaast zorgt borium voor de verhoging van de hoeveelheid testosteron in het bloed, een belangrijke verantwoordelijke voor de zin in seks bij zowel mannen als vrouwen.
Pure chocolade bevat anandamide en fenylethylamine. Deze laatste is een lichaamseigen stof die aangemaakt wordt als mensen verliefd zijn, en komt ook voor in kaas en rode wijn. Gedrieën prima ingrediënten ter afsluiting van een romantische avond.

Volgens Allende moet er bij het samenstellen van een menu rekening worden gehouden met diverse smaken, zodat ze elkaar aanvullen en zonder met elkaar te wedijveren van elkaar kunnen worden onderscheiden. Een goed overdacht diner is te vergelijken met het ‘in stijl’ bedrijven van de liefde, beginnend bij toespelingen en het genot van erotische spanning, via het hoogtepunt als hoofdgerecht eindigend bij de minzame rust als dessert.
Als je haaienvinnen, testikels van lammetjes, verpulverde kanarietongetjes of koalapoten nodig hebt om je libido te bevorderen is het wellicht zinniger om een andere partner te zoeken. Want, clichématig maar waar: het afrodisiacum dat het allerbeste werkt is uiteindelijk toch de liefde.

Eet smakelijk!

Over de auteur

Mahlee Plekker droomt van moderne kunst, verre reizen en woeste golven. Ze schrijft graag reportages over kunst, cultuur, koken en (h)eerlijk eten. Het liefst in combinatie! Meer van haar werk via www.mahlee.nl

Lees meer van

Die Andere Seite des Mondes; Lady Gaga avant la lettre

Door Mahlee Plekker

Donker, kort haar. Donkerrode lippenstift, sterk aangezette wenkbrauwen en zwart omrande ogen. Moderne jurk. Zo moeten de vrouwen in de kunstkringen van de jaren ’20 en ’30 er uit gezien hebben. De tentoonstelling Die Andere Seite des Mondes van de Kunstsammlung NRW in K20 Düsseldorf, richt zich op deze vrouwen; pioniers van de avant-garde. Centraal […]

Lees meer uit de categorie essay

Het zwart van Kara Walker

Door Maarten Buser

Door voor zwart-wit te kiezen leg je de nadruk op de vorm. Een van de krachtigste voorbeelden van dat principe is het oeuvre van Kara Walker (1969). Deze Amerikaanse kunstenaar werd bekend door haar zeefdrukken waarop silhouetten een hoofdrol spelen: zwarte figuren, enkele witte uitzonderingen daargelaten, die oppervlakkig bekeken zo uit Jip en Janneke lijken […]

ontwerp: Artur Schmal Studio / ontwikkeling WordPress: Daniël Philipsen